نحوه چک کردن روغن هیدرولیک فرمان
روغن هیدرولیک در خودرو به عنوان روان کننده فرمان مورد استفاده قرار می گیرد. با چرخش فرمان پمپ هیدرولیک این روغن را به سیستم فرمان خودرو تزریق می کند تا چرخ ها با نیروی کمتری به طرفین گردش کنند. با توجه به اینکه این روغن عمر نسبتا طولانی دارد بسیاری از چک کردن آن غافل می شوند، اما همان طور که می دانید اگر روغن هیدرولیک کم شده باشد، فرمان سفت می‌شود و ممکن است چرخ دنده، پنیون و پمپ هیدرولیک آسیب ببینند. بنابراین، چک کردن میزان روغن هیدرولیک در دوره‌های زمانی معین ضروری است و در صورت نیاز روغن باید سر ریز شود. برای همین در این مقاله قصد داریم تا شما را با نحوه چک کردن روغن هیدرولیک آشنا کنیم و همچنین عواملی که باعث می شوند روغن فرمان فاسد شود را به شما معرفی کنیم. با ما همراه باشید.
نحوه چک کردن مخزن روغن هیدرولیک
خزن هیدرولیک فرمان معمولاً استوانه‌ای شکل است و در نزدیکی تسمه هیدرولیک قرار دارد و روی آن برچسبی وجود دارد که آن را مشخص می‌کند. این مخزن ممکن است از پلاستیک یا از فلز ساخته شده باشد. اگر نتوانستید آن را پیدا کنید، به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کنید. در بیشتر خودروها، محل قرارگیری این مخرن شبیه هم است ولی برخی خودروهای جدید ممکن است به خاطر صرفه جویی درهزینه‌ها و یا بالا بردن فضای اطراف موتور، جای آن را عوض کرده باشند.
مرحله اول
به مخزن روغن هیدرولیک نگاهی بیندازید. اگر هنگام چرخاندن فرمان صدای خاص و بلندی به گوش می‌رسد، نشانه‌ای از اینکه سطح روغن هیدرولیک پایین آمده است.
مرحله دوم
سطح روغن هیدرولیک را چک کنید. اگر مخزن از پلاستیک شفاف ساخته شده است، می‌توانید به راحتی سطح روغن را ببینید، اگر هم از فلز یا پلاستیک غیر شفاف ساخته شده است، می‌توانید با گیج روغنی که معمولا زیر درب مخزن نصب شده است، سطح روغن را اندازه بگیرید.
در بعضی خودروها فقط زمانی می‌توان سطح روغن هیدرولیک را به درستی اندازه گرفت که موتور مدت کمی کار کرده باشد، در برخی خودروها هم باید در حالی که موتور درجا کار می‌کند، فرمان را چند بار به هر طرف بچرخانید تا اندازه‌گیری دقیق امکان‌پذیر باشد.
در برخی خودروها درجه‌بندی‌هایی بر روی گیج یا روی بدنه مخزن وجود دارد. درجه Hot نشان دهنده سطح مناسب روغن در زمانی است که موتور مدتی کار کرده است، درجه Cold نیز سطح مناسب روغن در زمانی که موتور مدتی خاموش بوده است را نشان می‌دهد. شاید به جای این حروف، Max یا Min هم به کار رفته باشند.
مرحله سوم
ببینید گیج تا کجا به روغن هیدرولیک آغشته شده است. اگر برای اندازه‌گیری سطح روغن هیدرولیک از گیج استفاده می‌کنید، پس از این که آن را از مخزن بیرون آوردید، آن را با یک دستمال پاک کنید، سپس آن را تا آخر درون مخزن فرو ببرید و بیرون بیاورید. رنگ روغن هیدرولیک را چک کنید. رنگ یک روغن خوب باید شفاف بوده و رنگی کهربایی یا مایل به صورتی داشته باشد.
اگر رنگ روغن هیدرولیک قهوه‌ای یا سیاه است، ذرات لاستیکی شیلنگ‌ها، کاسه نمدها یا اورینگ‌ها باعث آلودگی آن شده‌اند و در این صورت باید به مکانیک مراجعه کنید تا هم روغن را عوض کند و هم ببیند چه قسمت‌هایی از سیستم هیدرولیک فرمان نیاز به تعویض دارند.
روغن هیدرولیک ممکن است تیره‌تر از آن چیزی که هست به نظر برسد. اگر در این زمینه شک دارید، رنگ آن را با رنگ یک دستمال کاغذی سفید مقایسه کنید. اگر رنگ روغن همان چیزی است که باید باشد، پس به ذرات لاستیکی آلوده نشده است.
مرحله چهارم
اگر لازم است روغن اضافه کنید تا سطح آن به اندازه مناسب برسد. اگر خودرو شما دارای درجه‌بندی روی مخزن روغن است، با توجه به روشن یا خاموش بودن موتور، روغن را اضافه کنید تا سطح آن به درجه Hot یا Cold برسد. اگر سطح روغن را با گیج چک می‌کنید، روغن را آهسته آهسته اضافه کنید تا روغن مخزن سر نرود.
اطمینان حاصل کنید روغنی را استفاده می‌کنید که برای خودرو شما توصیه می‌شود تا گران‌روی مطلوب برای سیستم هیدرولیک شما را داشته باشد.
مرحله پنجم
اگر روغن هیدرولیک در دسترس‌تان نیست و در شرایطی قرار دارید که باید حتماً مقداری روغن اضافه کنید، می‌توانید به جای آن از واسکازین مخصوص گیربکسهای اتوماتیک نیز استفاده کنید. واسکازین گیربکس اتوماتیک با روغن هیدرولیک فرمان در همه چیز به جز در رنگ شباهت دارند: واسکازین صورتی یا قرمز رنگ است ولی روغن هیدرولیک به این رنگ نیست. واسکازین گیربکسهای اتوماتیک به این علت قرمز رنگ است که در صورت وجود نشتی، بتوان آن را به سرعت تشخیص داد.
مراقب باشید مخزن روغن هیدرولیک را بیش از حد پر نکنید. بهتر است کمی سر مخزن را خالی بگذارید تا این که آن را کامل پر کنید. علت این کار نیز این است که وقتی روغن هیدرولیک گرم می‌شود، حجم آن زیاد می‌شود و جادویش را به کار می‌گیرد. اگر مخزن را تا بالا پر کرده، سپس به رانندگی بپردازید، افزایش حجم روغن ممکن است مشکلاتی به وجود بیاورد و خرج زیادی روی دست‌تان بگذارد.
درب مخزن را ببندید. بسته به نوع خودرو، باید درب را فشار بدهید یا آن را بچرخانید تا بسته بشود. قبل از این که درب کاپوت را ببندید، اطمینان حاصل کنید که درب مخزن هیدرولیک را محکم بسته باشید.
توجه
روغن هیدرولیک باید در دوره‌های زمانی مشخص چک بشود. اگر متوجه کاهش قابل توجه سطح روغن در داخل مخزن شدید، ممکن است جایی در سیستم هیدرولیک نشتی وجود داشته باشد. اگر هنگام پیچیدن فرمان صدایی به گوش‌تان می‌رسد، معنای آن این است که روغن کافی به پمپ هیدرولیک نمی‌رسد.
عواقب تعویض نکردن روغن هیدرولیک
روغن هیدرولیک باید در دوره‌های زمانی مشخص تعویض بشود که این دوره زمانی معمولا در دفترچه راهنمای خودرو ذکر می‌شود. با گذشت زمان، گرمای موتور و شرایط جوی محیط باعث می‌شوند روغن نتواند وظیفه‌اش را به خوبی انجام بدهد، در این صورت به اجزاء سیستم هیدرولیک آسیب خواهد رسید. بهتر است بدانید تعویض روغن بسیار ارزان‌تر از عوض کردن چرخ دنده و پنیون و یا پمپ هیدرولیک تمام می‌شود.
علاوه بر افزایش سایش و شکستگی و خوردگی اجزای سیستم فرمان، ادامه کار با روغن اکسید شده می تواند موجب رسوب آلودگی ها در مخازن و لوله و در نتیجه گرفتگی آنها شود. بنابراین، حتی پس از تعویض روغن هیدرولیک نیز ممکن است با مشکلاتی در سیستم فرمان خودرو مواجه باشید. نکته مهمی که باید به آن دقت شود، عدم ترکیب روغن های هیدرولیک مختلف با یکدیگر حتی در صورت یکسان بودن ویسکوزیته آنهاست.
با توجه به اینکه کیفیت روغن های مصرفی خودرو از اهمیت بالایی برخوردار است و به طور مستقیم بر سلامت قطعات مختلف خودرو نیز تاثیر می گذارند.
عوامل فاسد شدن روغن هیدرولیک فرمان
تشکیل دهنده ی اصلی روغن هیدرولیک فرمان خودروها، روغن پایه است. همچنین، روغن هیدرولیک دارای افزودنی های چندمنظوره ای است که معمولاً در مقابل عواملی چون گرما و ذرات معلق ، به راحتی واکنش نشان نمی دهد و مقاومت بالایی دارد. به این ترتیب، روغن هیدرولیک فرمان کاربردهای متفاوت و متعددی دارد و به عنوان یکی از پر کاربردترین روغن های صنعتی شناخته می شود.
با این همه، ممکن است این روغن مخصوص سیستم فرمان، تحت شرایط مختلفی مثل شرایط جوی و کارکرد بسیار بالا قرار بگیرد و فاسد شود. دمای بالای موتور و تماس و واکنش شیمیایی با قطعات داخلی سیستم فرمان از جمله دیگر عوامل فاسد شدن روغن هیدرولیک فرمان خودروی هستند.
